Szkoła Podstawowa nr 4 im. Powstańców Styczniowych

Zygmunt Podlewski. Żołnierz o radykalnych poglądach

Czołowa postać w pierwszych miesiącach powstania. Urodził się w 1836 roku na Wołyniu w rodzinie powstańca listopadowego. W wieku 10 lat młody Podlewski rozpoczął edukację w korpusie kadetów. Edukację wojskową kontynuował w Petersburgu, gdzie ukończył Konstantynowski Korpus Kadetów i Akademię Artyleryjską. W czasie studiów zaprzyjaźnił się z Zygmuntem Sierakowskim i wstąpił do konspiracyjnego oficerskiego Koła Polskiego. W carskim wojsku dosłużył się rangi porucznika. 

Na początku lat 60. XX wieku Zygmunt Podlewski udał się na zachód Europy, by szkolić Polaków w szkołach oficerskich we Francji i Włoszech. Nawiązał wówczas kontakty z działaczami o rewolucyjnych poglądach, takimi jak Włoch Giuseppe Mazzini i Rosjanie Aleksander Hercen oraz Michaił Bakunin. 

Po powrocie do kraju związał się z "czerwonym" Komitetem Centralnym Narodowym, gdzie zajmował się układaniem planów wojskowych i utrzymaniem kontaktów z rosyjskimi konspiratorami. Podlewski był jednym z działaczy, którzy naciskali na rychłe rozpoczęcie walk po ogłoszeniu branki. W chwili wybuchu powstania 1863 roku mianowany został naczelnikiem Warszawy i województwa płockiego. 

Jako dowódca odniósł szereg porażek i nie udało mu się zdobyć Płocka. Z powodu niesubordynacji oficerów ze stronnictwa "białych", sprzecznych rozkazów nadchodzących z Warszawy, słabego uzbrojenia i nadszarpniętego morale Podlewski zdecydował się rozwiązać swój liczący 1200 osób oddział w połowie kwietnia. Został aresztowany przez Rosjan niedługo później i skazany na śmierć.  

Wyrok poprzez rozstrzelanie wykonano 15 maja 1863 roku.